Torrent van de week: Raskolnikov in Laoag

Het kijken naar de 4 uur durende film Norte, the end of history is een bij vlagen meditatieve ervaring. Ik moest denken aan Bae Yong-Kyung's film Waarom vertrok Bodhi-Dharma naar het Oosten? Beide films hebben een weldadig traag tempo, met minutenlange statische shots van landschappen. In hun soort zijn het grootse panorama's. Het is niet toevallig dat beide films gaan over het leven gezien vanuit een religieus perspectief. Waarom vertrok Bodhi-Dharma naar het Oosten? zou je kunnen zien als de film-versie van de plaatjes van de os, een Zen-allegorie op het spirituele pad. Lav Diaz, regisseur van Norte, gebruikte de roman Misdaad en Straf van Dostojevski als uitgangspunt voor een aangrijpend drama, waarin de verwording van een hedendaagse Raskolnikov (Fabian, gespeeld door Sid Lucero) in beeld gebracht wordt. Zowel in zijn film als in Dostojevsky's roman gaat het over een verbitterde jonge intellectueel die wil laten zien dat hij een superieur mens is die boven de wet staat. Om dit te bewijzen vermoordt hij een genadeloze woekeraarster, waarbij hij ook en passant haar dochter vermoordt, aangezien zij getuige is van de moord. Lav Diaz geeft het verhaal een hartverscheurende twist door ernaast het verhaal te vertellen van Joacquin, een man die onschuldig voor deze dubbele moord in de gevangenis belandt en levenslang krijgt. Hij filmt het leed van het liefdevolle gezin van Joacquin, de diepe liefde tussen Joacquin en zijn gezin, hoe Joacquin zich staande weet te houden in de gevangenis en daar uitgroeit tot een heilige. In schril contrast hiermee staat de ontwikkeling van Fabian die steeds verder afglijdt. De bekentenis van zijn moorden in een groep Born-again christenen leidt bij hem niet tot een ommekeer. Je zou zeggen dat dit contrast tussen held en anti-held moraliserend bedoeld is. Maar dat is gelukkig niet zo. Er zit zeker maatschappijkritiek in de manier waarop Diaz de armoede liefdevol in beeld brengt en de tegenstelling laat zien met de liefdeloze wereld waaruit Fabian, een rijkeluiszoontje, afkomstig is. Maar toch wordt Fabian niet als een slecht mens uitgebeeldt. Hij wordt vooral getoond als een radeloze man die geen constructieve uitweg voor zijn woede weet, de haat waarin hij bijna stikt.


De ondertitel: het einde van de geschiedenis verwijst hier niet zozeer naar het essay van Francis Fukiyama, maar vooral naar de desillusies van de intelligentsia in de Fillipijnen, waarvan de geschiedenis is uitgemond in een moeras van stagnatie en corruptie. De regering van Aquino bracht niet de verandering waar op gehoopt was. De Fillipijnen bleven een corrupt land met een grote kloof tussen rijk en arm. Fabian geldt bij zijn vrienden als briljant maar in de discussies is hij flink aan het doordraven. De film laat het allledaagse geweld zien, de bittere armoede en de machteloze woede van Fabian als reactie.

Bij Dostoievsky ondergaat Raskolnikov een ouderwetse catharsis: de opstandige jongeman komt tot inkeer, (mede door de vrome Sonja, een prostituee met wie hij een verhouding krijgt), bekent zijn moord en doet boete door zijn straf, verbanning naar Siberie, op zich te nemen.

Bij Lav Diaz neemt de onschuldige Joacquin de straf op zich en vindt in de gevangenis zijn innerlijke vrijheid. Heel mooi is de manier waarop de camera de dromen van Joacquin laat zien: de camera reist als een vogel naar zijn gezin. Er is geen verlossing voor Fabian. Hij heeft de wereld en zichzelf vervloekt. Alleen zij die vergeven, worden bevrijd.

Beginnend als een claustrofobe nachtmerrie van Dostojevsky transformeert Norte gaandeweg tot een ode aan het leven van alledag. Van bedompte kamertjes met getraliede ramen richt de camera de blik naar buiten. Norte, the end of history is een zinnelijke film waarin de mens in zijn schoonheid en kwetsbaarheid wordt getoond. De ranke vissersbootjes, het licht van de ondergaande zon over de paalwoningen aan het strand, de spelende kinderen 's nachts op straat, de Fillipijnse kakelbonte knipperende kerstverlichtingen, een regenbui 's ochtends op het strand over kampvuurtjes waar zwervers omheen liggen te slapen; Diaz' camera is een lyrisch, overstromend oog. De film ademt het leven van de tropen in al zijn geluiden, geuren en kleuren.

Torrent:
http://thebootlegbay.com/torrent/11197692/Norte__the_End_of_History.2013.BRRip.x264